جنگ روانی در دوران دفاع مقدس

جنگ روانی به معنای استفاده طراحی و برنامه ریزی شده از تبلیغات و دیگر اعمالی است در زمان جنگ یا صلح به منظور تاثیر گذاری بر رفتار و کردار دشمن، گروه بی طرف یا گروههای خودی به منظور پشتیبانی واز اهداف و مقاصد است

سابقه جنگ روانی:

سابقه جنگ روانی به ۵۰۰ سال قبل از میلاد بر می گردد که “سن تزو”کتابی به نام “هنر جنگ “نوشت و به اصل غافلگیری و استفاده از ابزاری مثل علامت ها، طبل ها، درفش و پرچم و … اشاره کرد.

در سال ۱۹۲۰ برای نخستین بار فردی به نام “فولر” بریتانیایی اصطلاح جنگ روانی را به کار برد و هدف از آن را – مغشوش کردن هوش انسانی –ذایل و نابود کردن هوش انسانی – نابود کردن حیات معنوی و اخلاقی اعلام کرد هر چند که در آن زمان کسی به این نظریه توجهی نکرد اما ۲۷ سال بعد در سال ۱۹۴۷ آمریکایی ها نخستین گام عملی در راستای این نظریه را انجام دادند و آن تأسیس مدرسه جنگ روانی بود و در ۱۹۸۴ در سازمان امنیت ملی سندی معروف به سند ۱۳۰ به تصویب رسید که محورها، خط مشی، اهداف و ابزار استفاده از جنگ روانی را برای پیشبرد مقاصد و منافع آمریکا را در سطح بین الملل ترسیم می کرد

محور های سند ۱۳۰ :

۱- تجدید نظر در ساختار های سیاسی، ارتباطی، اطلاعاتی

۲- بازسازی و اصلاح شبکه های رادیویی و تلویزیونی برای دسترسی به مخاطبان جهانی

۳- تحقیقات عمیق بر افکار عمومی

۴- تولید و توزیع نشریات در حمایت از اصول آمریکایی

۵- برقراری ارتباط با نخبگان و…

ابزار نیل به اهداف سند ۱۳۰ :

۱- تأسیس پروژه دمکراسی در دنیا در اواسط ۱۹۸۰

۲- تأسیس سازمان اعطای دمکراسی

۳- توسل به کودتای آنی وزور

۴- کودتای مدنی یا اصلاح طلبی

جنگ روانی در جنگ تحمیلی

از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی استکبار جهانی و در رأس آن آمریکای جنایتکار سعی در نابودی انقلاب داشتند و در این راه متوسل به هر وسیله ای شدند یکی از این ابزار همانطور که در سند ۱۳۰ ذکر شد توسل به کودتا بود که با شکست مواجه شد پس از آن بود که به تحریک و حمایت آمریکا، عراق به ایران حمله کرد اما نکته قابل توجه این است که هشت سال دفاع مقدس صرفاً یک تهدید نظامی صرف نبود بلکه دشمن برای دستیابی به مقاصد خود به صورت وسیع از سایر ابزار به خصوص جنگ روانی استفاده کرد تا در سطح داخلی، منطقه ای و بین المللی موقعیت ایران را تضعیف کند که اگر رهنمود های امام راحل و اطاعت و حمایت مردم و مسؤولان نبود، مطمئناً نتیجه و مسیر جنگ به نفع دشمن رقم خورده بود.

برخی از وجوه این جنگ عبارتند از:

تحریک عربها و تبلیغ ناسیونالیسم عربی برای حمایت کشورهای عربی از عراق

معرفی ایران به عنوان تهدیدی برای منطقه و جهان

وارد آوردن اتهامات گوناگون از قبیل تروریست بودن یا حامی گروههای تروریستی

انتساب هر حادثه خبر ساز بین المللی مثل هواپیماربایی، درگیری و آشوبهای داخلی در کشورهای مختلف به ایران یا هواداران آن

سعی در وانمود کردن غرب ستیزی مردم ایران تحت فشار گروههای خاص است

تلاش در جهت وانمود کردن غرب ستیزی مسؤولان شعاری بیش نیست و در خفا با آمریکا رابطه دارند(قضیه مک فارلین)

بزرگنمایی اختلافات میان مسؤولان نظام

القاء یأس و نابودی از پیروزی در جنگ میان مردم،مسؤولان و نظامیان

علاوه بر موارد فوق سعی می شد با جنگ روانی در مسائل نظامی تاثیر گذار باشند مثل

۱٫ بزرگنمایی قدرت نظامی عراق

۲٫ تحقیر و ضعیف نشان دادن قدرت و توان نظامی ایران

۳٫ القاء وجود اختلاف میان مسؤولان سپاه، ارتش و…

۴٫ بمباران مناطق مسکونی و غیر نظامی برای تضعیف روحیه عمومی مردم

۵٫ استفاده از سلاحهای شیمیایی در اواخرجنگ، هم در مناطق جنگی و هم غیر نظامی (حلبچه) و نشان دادن اینکه در صورت دادن احتمال شکست، استفاده از سلاح شیمیایی حتی در مناطق مسکونی مردم کشور خود ابایی ندارد

۶٫ ورود مستقیم نظامی آمریکا به صحنه جنگ و اعلام حمایت همه جانبه برای جلوگیری از شکست و یا لطمه خوردن عراق و سایر کشورهای عربی از جنگ تحمیلی (حمایت از عراق در فتح جزیره فاو _ مورد هدف قرار دادن دو کشتی به نامهای سهند و سبلان_ ساقط کردن هواپیمای مسافربری ایران، اسکورت نفتکشهای عراقی و یا سایر کشورهای عربی)

۷٫ تبلیغات روانی سلسله وار درباره تجهیز عراق به ابزار جنگی جدید (مثل تجهیز عراق به هواپیما های سوپر اتاندارد توسط فرانسه)

و بسیاری از اقدامات دیگر. به عنوان مثال همانطور که ذکر شد هر از چند گاهی حتی قبل از اینکه عراق به تجهیزاتی مسلح شود جنگ روانی در مورد احتمال دستیابی و استفاده از این تجهیزات برای تضعیف ایران به را ه می افتاد که هواپیماهای سوپر اتاندارد از آن جمله بود (هواپیماهای سوپر اتاندارد که برای استفاده در عملیات هوا به دریا ساخته و به عنوان بهترین جنگنده نیروی درییایی فرانسه شناخته شده با سرعتی معادل ۱۲۰۰ کیلومتر در ساعت قادر به طی یک مسافت ۷۲۰۰کیلومتری است و مجهز به یک رادار که قابلیت ردیابی کشتی ها تا فاصله ۱۳۰کیلومتری است. این جنگنده بدون اینکه نیاز به نزدیک شدن به هدف داشته باشد از فاصله ۱۳۰ کیلومتری اهداف مورد نظر رابا دقت بالا مورد حمله قرار می دهد).

در بهمن ۱۳۶۱ بود که خبرگزاریهای جهان از درخواست عراق از فرانسه مبنی بر دریافت هواپیما سوپر اتاندارد خبر می دهند. رادیو رژیم صهیونیستی در تاریخ شانزدهم بهمن ماه ۶۱ خبر موافقت فرانسه را برای دادن تحویل ۵ فروند از این هواپیماها که مجهز به موشک اگزوسه هستند را اعلام کرد. پس از اعلام فرانسه دستگاه تبلیغی غرب کوشید تا اولاً این اقدام را توجیه کند ثانیا ضربه کاری به ایران وارد کند.

صدام در راستای همین تبلیغات بود که اعلام کرد”دشمن ایرانی اکنون به یک گاو وحشی سر بریده و در حال دست وپا زدن است”

دیگر خبر گزاریها نیز به انواع مختلف روی این موضوع مانور رفته و اعلام می کردند که دفاع ضد هوایی ایران در برابر این سلاح ناتوان است؛ سرنوشت جنگ به نفع صدام شده است. این هواپیما ها می توانند پایانه های نفتی و کشتی های نفتی ایران را نابود و اقتصاد ایران را فلج کنند و…..

با طرح این موضوع احتمال آسیب خوردگی جدی جزیره خارک که روزانه ۲ میلیون بشکه نفت صادر و ۹۰ درصد منابع ارزی ایران را تأمین می کرد مطرح شد که حضرت امام خمینی (ره) در یک واکنش قاطع اعلام کردند “در صورتی که ایران قادر به صادر کردن نفتش نباشد تنگه هرمز را خواهد بست”.

همین موضعگیری وقوع بحران جهانی را مطرح ساخت صدور نفت کشورهای حاشیه خلیج فارس قطع می شد و اروپا و غرب فلج شده و دنیا دچار بحران می شد. در این میان با افزایش قیمت نفت جدی بودن مسأله برای همگان آشکار شد.

پس از به راه افتان جنگ روانی زیادی که چند فشار زیاد روانی به ایران وارد کرد نتوانست ایران را به سازش وادارکند. عراق به هواپیما فوق تجهیز شد ولی مسلمانان خلاق ایرانی توانستند در یک اقدام عملی به تمام یاوه گویی ها پاسخ قاطع دهند. زیرا با یک طرح ابتکاری با تهیه و نصب گویهای فلزی بزرگ روی قایقها و به حرکت درآوردن آنها در اطراف جزیره خارک عملا موفق به فریب موشکهای اگزوسه شدند. کارشناسان نظامی پنتاگون اعلام کردند که موشکهای فوق در ایران تنها در ۵۰ درصد موارد کارایی داشته است.

با این اقدامات عملاً نفتکش های ما از خطر در امان ماندند و ملت غیور ایرانی توانست با ابتکار و خلاقیت مثال زدنی خود یکی از این توطئه ها را خنثی کند.

  منبع پایگاه اطلاع رسانی عملیات روانی و جنگ نرم